Wat is cataract?

Cataract (ook wel staar) is een oogaandoening die gepaard gaat met troebel zicht. Die vertroebeling wordt veroorzaakt door samengeklonterde eiwitten in de ooglens. Dit zorgt ervoor dat je zowel dichtbij als veraf wazig gaat zien. In veel gevallen is cataract ouderdomsgerelateerd. Dan spreken we van ouderdomsstaar. Maar cataract kan ook op jongere leeftijd voorkomen. Zo worden er bijvoorbeeld ook baby’s geboren met cataract. Dit noemen we aangeboren staar. Cataract kan aan één of beide ogen voorkomen. 

Groene staar en grijze staar 

Cataract wordt ook wel aangeduid als ‘grauwe staar’. De term ‘grijze staar’ werd vroeger veel gebruikt, maar tegenwoordig niet meer. Met de term ‘groene staar’ wordt een andere oogaandoening bedoeld, namelijk glaucoom

Welke soorten staar bestaan er?

Er bestaan verschillende soorten staar. Dit heeft te maken met wáár de cataract precies ontstaat. De ooglens bestaat uit een kapsel, een schors en een kern. Het kapsel is een zakje waar de ooglens zich in bevindt, de schors vormt de buitenste laag van de ooglens en de kern is het binnenste gedeelte van de ooglens. Cataract kan in één of meerdere delen van de ooglens ontstaan. 

Zo maken we onderscheid tussen de volgende soorten staar: 

  • Capsulair cataract: in dit geval is alleen het kapsel van de ooglens vertroebeld. 

  • Subcapsulair cataract: in dit geval bevindt de vertroebeling zich net onder het kapsel.

  • Corticaal cataract: in dit geval is de schors van de ooglens vertroebeld. 

  • Nucleair cataract: in dit geval is de kern van de ooglens vertroebeld. 

Ook kun je onderscheid maken tussen:

  • Ouderdomsstaar 

  • Aangeboren staar

  • Staar veroorzaakt door een ziekte of trauma

Wat zijn de symptomen van cataract?

Het belangrijkste symptoom van cataract is wazig zicht, zowel dichtbij als veraf. Dit is in veel gevallen één van de eerste symptomen van beginnende staar. Je kunt het vergelijken met alsof je door een vieze bril kijkt. 

Andere symptomen van cataract zijn:

  • Kleuren zijn dof en minder helder. 

  • Minder contrast zien. 

  • Dubbelzien. 

  • Hinder ondervinden van fel licht en schitteringen. 

  • Minder goed zien in het donker (nachtblindheid).

  • Een halo (lichtkrans) zien om lichtbronnen (denk aan koplampen van auto’s en lantaarnpalen).

Wat is de oorzaak van cataract?

Bij cataract is er sprake van troebel zicht door samengeklonterde eiwitten in de ooglens. Dit kan weer veroorzaakt worden door:

  • Ouderdom. 

  • Een onderliggende medische aandoening (bijvoorbeeld diabetes).

  • Langdurig gebruiken van bepaalde medicijnen, zoals corticosteroïden (ontstekingsremmers).

  • Een infectie of letsel aan het oog, bijvoorbeeld door een ongeval. 

Ook is er een aantal risicofactoren die de kans op het krijgen van cataract vergroten, namelijk:

  • Erfelijkheid.

  • Geslacht (cataract komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen).

  • Roken.

  • Gebruik van alcohol.

  • Overmatige blootstelling aan zonlicht. 

Hoe ziet de behandeling van cataract eruit?

Cataract kan behandeld worden door middel van een operatie, maar dit is pas nodig als je veel klachten ervaart. Een operatie is uiteindelijk altijd nodig, omdat het zicht steeds verder afneemt. Hoe snel de vertroebeling van de ooglens optreedt, wisselt per persoon. Bij de één duurt dit maanden, bij de ander zelfs jaren. 

Wat gebeurt er tijdens een staaroperatie?

Tijdens een staaroperatie wordt de ooglens vervangen door een kunstlens gemaakt van kunststof. Deze lens wordt vóór de operatie al aangemeten. In veel gevallen is dit een lens waarmee je ofwel dichtbij ofwel veraf weer scherp kunt zien. Voor de andere afstand dien je alsnog een bril of contactlenzen te dragen. Een staaroperatie vindt plaats onder plaatselijke verdoving en duurt slechts tien tot vijftien minuten. In uitzonderlijke gevallen mislukt een staaroperatie. Gelukkig gebeurt dit vrijwel nooit: in maar liefst 98% van de gevallen verloopt zowel de operatie als het herstel probleemloos. 

Wat is nastaar?

Soms krijgen mensen na het ondergaan van een staaroperatie nastaar. Dit kan enkele maanden tot zelfs jaren na de operatie optreden. We spreken van nastaar als na de operatie de achterkant van het kapsel vertroebelt. Gelukkig kan nastaar goed verholpen worden door middel van een laserbehandeling. 

Laat je ogen controleren

Vermoed jij dat je staar hebt? Kom dan langs en laat je ogen controleren door een van onze erkende opticiens en optometristen.

Maak een afspraak